Το νερό της Θεσσαλονίκης είναι η ΕΥΑΘΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Αντλιοστάσια, σωλήνες, δεξαμενές, βάνες είναι θέματα που δε μας απασχολούν στην καθημερινότητά μας, δεν αναρωτιόμαστε γι’ αυτά κι ας είναι το νερό προϋπόθεση της ίδιας της ύπαρξής μας. Κάθε τόπος, όμως, κουβαλάει τη δική του νερο-ιστορία στα βάθη των αιώνων, ιστορία δεμένη με τις ιδιαιτερότητες του υδατικού περιβάλλοντος της κάθε περιοχής.
- Από τα χρόνια του Κάσσανδρου και της ίδρυσης της Θεσσαλονίκης το 315 π.Χ., ο ορεινός όγκος του Χορτιάτη κι οι πηγές του αποτέλεσαν βασική πηγή υδροδότησης της πόλης (το 303 π.Χ. κατασκευάστηκε το υδραγωγείο Χορτιάτη, η υδατογέφυρά του είναι και σήμερα ορατή από τον δρόμο έξω από το ομώνυμο χωριό). Τον 17ο αιώνα στις πηγές του Χορτιάτη προστέθηκαν αυτές του Ρετζικίου και του Λεμπέτ (σήμερα, οι αρχές του χειμάρρου του Δενδροποτάμου). Στα τέλη του 19ου αιώνα, παράλληλα με τον δήμο, το οθωμανικό κράτος ανέθεσε σε εταιρεία βελγικών κεφαλαίων, την Compagnie Ottomane des Eaux de Salonique, την υδροδότηση της πόλης και άρχισαν να κατασκευάζονται υδρευτικά έργα ανατολικά και δυτικά, αντλιοστάσια, δεξαμενές και σειρά αγωγών.
- Μετά την απελευθέρωση της πόλης το 1912, συνεχίστηκε η σύμβαση με τη βελγική εταιρεία για έργα βελτίωσης και επέκτασης του υπάρχοντος δικτύου, ενώ ο δήμος ήταν ο βασικός υπεύθυνος για την υδροδότηση της πόλης. Για αρκετές δεκαετίες ακόμη οι δημόσιες βρύσες -διάσπαρτες ανά την πόλη και σημεία συνάντησης και κοινωνικής συναναστροφής- αποτελούσαν το βασικό «δίκτυο» διανομής του νερού. Δημόσια βρύση ήταν και το σημερινό Σιντριβάνι, το εμβληματικό σιντριβάνι που βρίσκεται απέναντι από τα σημερινά κεντρικά γραφεία της ΕΥΑΘ στην Εγνατία.
- Η ανοικοδόμηση μετά την πυρκαγιά του 1917 κατέστρεψε ή αχρήστευσε με την αλλαγή της ρυμοτομίας μεγάλο μέρος του δικτύου, ενώ η ανταλλαγή πληθυσμών μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή αύξησε κατακόρυφα τις υδροδοτικές ανάγκες. Στα χρόνια του Μεσοπολέμου έγιναν προσπάθειες επέκτασης του δικτύου. Τη βελγική εταιρεία διαδέχτηκε η πολυεθνική Energie Industrielle, που ονόμασε τη θεσσαλονικιώτικη εταιρεία της Societe de Distribution des Eaux de Thessalonique (Εταιρεία Διανομής Ύδατος Θεσσαλονίκης).
- Το 1939 ο Οργανισμός Υδρεύσεως Θεσσαλονίκης διαδέχτηκε τον δήμο και τη γαλλική εταιρεία και έγινε έκτοτε ο μοναδικός φορέας υδροδότησης της πόλης – τα κεντρικά του ΟΥΘ ήταν στην Τσιμισκή 80. Τα χρόνια του πολέμου και μεταπολεμικά η διαδρομή του ΟΥΘ υπήρξε δύσκολη, με συνεχείς προσπάθειες στελέχωσης της εταιρείας και οργάνωσης του δικτύου. Από το 1950 και μετά, με την αύξηση των πληθυσμιακών αναγκών σε νερό, έγιναν μεγάλα έργα υδροδότησης, μεταξύ των οποίων η κατασκευή του αντλιοστασίου στο Καλοχώρι (άρχισε να λειτουργεί το 1978 αντικαθιστώντας το παλιό Κεντρικό Αντλιοστάσιο στα Σφαγεία) και του υδραγωγείου στην Αραβησσό, το πηγαίο νερό της οποίας έδωσε για χρόνια λύση στο εντεινόμενο πρόβλημα υδροδότησης.
- Το 1998 ο Οργανισμός Υδρεύσεως Θεσσαλονίκης συγχωνεύτηκε με τον Οργανισμό Αποχετεύσεως Θεσσαλονίκης, συγκροτώντας τη νέα εταιρεία για το νερό και την αποχέτευση μαζί, την ΕΥΑΘ Α.Ε. Η εταιρεία μπήκε στο Χρηματιστήριο Αθηνών το 2001. Είναι πλέον μια σύγχρονη επιχείρηση που διαχειρίζεται ένα κοινό αγαθό, το νερό, υδροδοτώντας περισσότερους από 1 εκατομμύριο πολίτες, επιχειρήσεις και βιομηχανίες στο Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης. Παράλληλα, διαχειρίζεται το αποχετευτικό σύστημα του Πολεοδομικού, με τη λειτουργία βιολογικών καθαρισμών για αστικά και βιομηχανικά λύματα.
- Η αδιάλειπτη παροχή νερού υψηλής ποιότητας για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, η μείωση του περιβαλλοντικού «αποτυπώματος» της εταιρείας μέσα από την καθημερινή της λειτουργία και η θωράκισή της ενάντια στην κλιματική αλλαγή, είναι οι βασικοί άξονες πάνω στους οποίους δομεί η ΕΥΑΘ Α.Ε. τη στρατηγική της. Ειδικεύεται στη μελέτη, κατασκευή, εγκατάσταση, λειτουργία, εκμετάλλευση, διαχείριση, συντήρηση, επέκταση και ανανέωση των συστημάτων ύδρευσης και αποχέτευσης. Στις δραστηριότητές της συμπεριλαμβάνονται έργα όπως η αφαλάτωση, άντληση, επεξεργασία, αποθήκευση, μεταφορά, διανομή και η διαχείριση υδάτων κάθε είδους, αλλά και η συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία, αποθήκευση και διαχείριση λυμάτων (εκτός των τοξικών).
Η ΕΥΑΘ Α.Ε. ως εταιρική οντότητα μετρά 20 και πλέον χρόνια. Ωστόσο, η διαχρονική της σχέση με την ιστορία της Θεσσαλονίκης τεκμηριώνεται από τον πλούτο των εγγράφων, ντοκουμέντων, εκθεμάτων και χαρτών που βρίσκονται στο σημερινό Μουσείο Ύδρευσης, όλα παρακαταθήκη και πολύτιμες ψηφίδες της μακρόχρονης ιστορίας υδροδότησης της πόλης μας. Μια ιστορία για τα νερά και τις υποδομές τους που «μουλιάζει» όλο το ιστορικό και κοινωνιολογικό παρελθόν της πόλης μας. Το νερό της Θεσσαλονίκης είναι η ΕΥΑΘ!